«Я сьвяткую ў чужой краіне, седзячы на хаце ў сяброў, пазіраючы на гітару, што забраў з сабой…» Аляксандру Памідораву – 50!

Ёсьць адзін вельмі стары жыдоўскі (ці, як хочаце, габрэйскі) анекдот.

Позна ўначы бацькі паклалі малога спаці, а самі заасобіліся ну і давай старыя часы маладосьці ўзгадваць. Не старыя ж яшчэ, чаму і не?! І вось яны няблага праводзяць сабе на ложку час, як раптам заўважаюць, што ў адчыненых дзьвярах пакою стаіць і пяцігадовы сынок. Як трэба, у спіжаме. І досыць сур’ёзна на бацькоў глядзіць. Ну, дарослыя спрабуюць неяк прыкрыцца прасьцінай, коўдрай.

– Давідзік, што здарылася?

– Нічога.
– Ты хочашь піць?
– Не.
– Хочаш есьці?
– Не!
– Ты хочаш у туалет!
– НЕ!!!
Бацькі разам, крыкам:

– Дык чаго ты хочаш?!?
Давідзік, насупіўшыся:

– Я хачу глядзець.

Я даволі доўгі час адчуваю сабе вось такім Давідзікам. Які хоча глядзець, ці паглядзець. На тое, на што яму ня проста глядзець ня трэба. А на тое, што яму наагул не прынясе аніякай карысьці.

Мы жывем ва ўмовах, калі ўсё ляціць па адрэсе, пра якую добра прасьпяваў калісьці Ягор Летаў. Ну там яшчэ пра тое, што “Винтовка – это праздник!».

Прычым мы так жывем ня 10, і ня 15, і ня 27 год. Мы так жывем у сваёй-не сваёй краіне апошнія амаль 35 год. І становіцца ўсё горш.

Ну, пра гэтае яшчэ класічны склад гурту N.R.M. некалі сьпяваў адну з маіх улюбёных песень “Лепей Ня Будзе”.

Больш-меньш разумныя яшчэ за 9-10 год да з’яўленьня гэтага твору пакідалі ў торбы-скрынкі-мяхі свае рэчы, кінулі хаты, жыцьцё, кар’еру ды ірванулі аўтобусамі, цягнікамі, хто пазаможней, самалётамі. На Вену, Нью-Ёрк, Хайфу, Тэль-Авіў, Мельбурн, Берлін, да чорта лысага, куды там яшчэ…

Няма мапы пад рукамі, не да яе. І гэты працэс дагэтуль не спыняецца.

І тое, што гэты працэс, гэты вір зацягвае ўсё больш і больш людзей маладых, значна маладзейшых за тых, хто кінуўся ў тую “трэцюю хвалю”, дае разуменьне дзьвух рэчаў.

Вялікай і горкай – што нават не надыходзіць, а ўжо надыйшоў піпец (калі хочаце, гамон).

Не краіна, а край. У сэнсе, апошні адбітак. Знаёмы нам усім жоўта-чорны пас, якіх стала шмат у грамадскіх месцах на падлозе.

Раней бачыць іх можна было толькі перад будкай памежніка. Толькі за будкай памежніка нешта ёсьць, там, куды ты хочаш патрапіць з-за гэтага паску.

А ў нашым выпадку, за ім у Беларусі нічога няма. Пустэльня.

Невялічкая надзея, што, зь філязофскага пункту гледжаньня, пустэча – выпрабаваньне, у пустэчы ёсьць жыцьцё, і ніколі не было зусім нічога, нешта абавязкова будзе. Новае, убачым нейкі аазіс. Учкудук той самы…

Толькі, насамрэч, акрамя аазісу, сапраўдны Учкудук быў месцам, дзе здабываўся ўран. Сіламі асуджаных, голымі рукамі. І тыя зь іх, хто ўжо ня мог далей працаваць ад апраменьваньня, атрымоўваў “свабоду”, але без права выехаць з зачыненай тэрыторыі.

Гэтую блытаніну я распавядаю сёньня, калі ў мяне дзень народзінаў. Горда кажучы, юбілей.

50 год.

Я сьвяткую не канцэртам ці вечарынай, ці выступам зь гітарай раптоўна на вуліцы, ці ў клюбе. Як гэта было звычайна раней.

Я сьвяткую ў чужой краіне, седзячы на хаце ў сяброў, пазіраючы на торбу з нейкімі рэчамі, палова зь якіх мне амаль непатрэбная. На гітару, што забраў з сабой. Адну. Бо іншыя адправіў па розных маршрутах у эвакуацыю яшчэ з паўгады таму.

Перайшоўшы мяжу легальна, па пашпарце і візе – во якое дасягненьне для грамадзяніна Беларусі ў ХХІ стагоддзі!

30 год сябры пыталіся ў мяне: “Чаго ты ня зьедзеш?”.

Амаль усё тую частку жыцьця, што была адданая рок-музыцы, тэатру, кіно, і радыё.

У выніку мне наўпрост давялі, што працы на радыё ў Беларусі для мяне няма.

Нам усім наўпрост кажуць, што канцэртаў граць няма магчымасьці. Мы працягваем граць – і трапляем за краты. На содні і гады. І гэта таксама дасягненьне…

Каб мне ў мае 14 год, калі я толькі пачаў спрабаваць пісаць нейкія песенькі, выдурваючыся зь гітарай перад люстрам, сказалі, што з 2004 году я буду забароненым музыкам…

Што я, толькі што адскакаўшы на лёдзе Палацу Спорту, сарваўшы голас пад Бондаўскія “Койданава” і “Слуцкую Браму”, буду ад канца стагоддзя сябраваць з вакалістам і лідэрам групы Ігарам Варашкевічам – я б сьмяяўся вельмі доўга…

Атрымаць турэмнае пакараньне ў сваёй краіне за тое, што ты проста робіш сваю справу – гэта ў Беларусі цяпер дасягненьне. І адчуць, што зусім гэта ня страшна. Ні турма, ні тэрмін, ні вочы ката. Бо там страх. Страшна, калі тваё непаўналетняе дзіцё носіць табе перадачы ў турму.

Страшна падумаць, што, можа быць, і ты некалі спрычыніўся да таго, каб такое ў перспектыве сталася магчымым?

А пазбавіцца нейкіх званьяў, ганарараў, запрашэньняў, кантрактаў, рэпутацыі ў грамадстве і гэтак далей – зусім нястрашна.

Нястрашна быць прыбіральшчыкам ці грузчыкам у краме, на базары ў сваім краі.

Зрэшты, ня вельмі страшна і раптам памяняць ня нешта ў жыцьці, а, хіба, самое яго. Нястрашна, але крыўдна пакінуць сваю краіну. Стаць чужаніцай.

А часам, магчыма, адчуць сабе здраднікам тым, хто цябе падтрымліваў і стаяў за цябе: сваім сям’і, дзецям, сваім жанчынам, родным, сям’і, кроўным, продкам.

Хаці ты з пэўнага моманту, як і шмат хто зь іх, і зь сяброў і калегаў, даўно персанаж той самай песьні групы «Уліс».

Сябрам я тады на іх пытаньні адказваў, што хачу паглядзець, што будзе далей. Тое самае казаў на допыце ў ДФД цнатліваму дзіцяці-сьледчаму. Што хачу паглядзець, мне цікава да канца паслухаць усе пытаньні, што ён мне задасьць па метадычнай падставе, па КДБ-стскай цыдулцы. І што толькі таму я яшчэ пра нешта зь ім размаўляю.

Вось і зараз мне цікава, што будзе далей.

Я хачу глядзець. Як той малы Давідка. Няправільны жыд (ці, як хочаце, габрэй).

Нават, калі тое, на што гляджу, не прыносіць карысьці.

Чакайце, а чаму? Прыносіць!

Хаця б, каб паглядзеўшы, потым, можа, зрабіць іначай. Зручней. А хоць і тачку на Камароўцы цягаць іншым спосабам, чым табе раяць.:-)

– Ці ты, жыдзе не наглядзеўся яшчэ?

–  Не. Не дачакаецеся. Буду глядзець.